Jak kupować bardziej ekologicznie?

Świadome zakupy to coś, co pomoże ci nie tylko żyć oszczędniej, ale przede wszystkim bardziej ekologicznie. Zwiększ swoją wiedzę i naucz się z nami prostych trików zakupowych, które pomogą ci kupować w zgodzie z dobrem planety.

Każdy wybór ma znaczenie – nawet te codzienne i najbardziej prozaiczne, których dokonujemy bardzo często.

Poszerzając swoją świadomość zakupową, możesz zmienić świat na lepsze w kwestii:

Mogłoby się wydawać, że jako jednostka niewiele możemy zdziałać. Jednak kupując w odpowiedzialny sposób nie tylko świecimy przykładem dla innych, ale też głosujemy portfelem na marki, które w proekologiczny i etyczny sposób produkują swoje wyroby. Pokazujemy też, że liczy się dla nas jakość produktów, a nie tylko niska cena. W ten sposób sugerujemy producentom, że lepiej jest dawać klientom dobre produkty niż wyrabiać na masową skalę rzeczy, które szybko się psują, bo są zrobione z gorszych materiałów. Dzięki temu możemy w realny sposób wpłynąć na ilość śmieci na świecie, a dodatkowo oszczędzić, bo rzadziej wymieniamy meble, ubrania, sprzęty i inne rzeczy na nowe. Ale jak kupować bardziej świadomie? Skąd wiadomo, że jakaś marka czy produkt są bardziej proekologiczne od innych? Które nawyki zakupowe warto zmienić?

Kupując rzeczy produkowane lokalnie, nie tylko wspierasz rodzimy przemysł i polską gospodarkę, ale również ograniczasz zanieczyszczenia powietrza, powstające przy transporcie rzeczy z drugiego końca świata. Mniejsza emisja spalin to nie jedyna korzyść ekologiczna. Produkcja w Unii Europejskiej jest bowiem znacznie bardziej restrykcyjna, jeśli chodzi o zachowanie bezpieczeństwa dla środowiska, niż produkcja np. w krajach azjatyckich i Afryce. Wspierając marki produkujące w Europie, popierasz więc bardziej ekologiczny przemysł. Metka z napisem made in Poland, made in France czy made in Germany może być lepszym wyborem również ze względu na politykę wobec pracowników fabryk i ich warunki pracy. W krajach Trzeciego Świata zasady BHP często są nieprzestrzegane, a pracownicy źle opłacani i wykorzystywani, by oszczędzić na produkcji. Warto więc pokazywać producentom, że nie zgadzamy się na takie traktowanie ludzi i wybierać produkty marek, które kierują się zasadą fair trade (sprawiedliwego handlu).

Naucz się rozpoznawać oznaczenia recyklingu na etykietach produktów. Strzałki układające się w trójkąt oznaczają, że opakowanie można ponownie przetworzyć. Warto też wybierać marki oznaczone znakiem „Zielony punkt”, oznaczającym, że producent wspiera budowę i finansowanie systemu odzysku odpadów. Innym istotnym znakiem jest symbol „Opakowanie biodegradowalne” (sadzonka z taśmą) i znak „Możliwość ponownego wykorzystania” (dwie strzałki w różnych kierunkach). Są nim opatrzone produkty w szklanych pojemnikach, butelkach, puszkach, beczkach i kontenerach, które można bezpiecznie wykorzystać ponownie w domu.

Wielu producentów kieruje się także zasadami zero waste (z ang. „zero marnowania”) i wykorzystuje przy produkcji opakowań materiały pochodzące z recyklingu. Plastikowe słoiki i butelki kosmetyków tołpa pure trends robi się w 100% z plastiku PCE (post consumer recycled), a kartoniki kremów z tej serii z kartonu makulaturowego w 100% z certyfikatem FSC. Co ważne, takie opakowania można dalej poddawać recyklingowi (na produktach pure trends są dodatkowe oznaczenia ułatwiające wybór właściwego kosza na śmieci, co pomaga w dalszym ich przetwarzaniu).

Nie ma jednak konkretnego oznaczenia produktów pochodzących z recyklingu. Kupno ich wymaga więc większej świadomości na temat marki.

Co jeszcze możemy wyczytać z opakowania? Na przykład to, czy produkt ma jakiś certyfikat – spełnia ekologiczne kryteria Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji albo ma etykiety z rozkładającego się biomateriału (certyfikat „I am Green”). Warto uważać natomiast na napisy eko, organic, vege, bio – mogą niewiele znaczyć. Polskie prawo nie wypowiada się jednoznacznie na temat takich oznaczeń. Producent może więc dowolnie opatrzeć opakowanie produktu stworzonym przez siebie symbolem eko, organic, vege, bio bez poświadczenia certyfikatami.

Kupuj mniej – łatwo powiedzieć, trudniej zrobić. Sieciówki, szczególnie ubraniowe kuszą nas nowymi trendami i niskimi cenami. Lepiej jednak zapłacić więcej za produkt i nie wymieniać go po jednym sezonie, ponieważ się zniszczył lub nie jest już modny.

Zakupowy konsumpcjonizm stoi w opozycji do ekologii, gdyż generuje całą masę śmieci. Jakościowe produkty:

• mają dłuższą żywotność,
• łatwiej jest je odprzedać, gdy się nam znudzą,
• można je oddać organizacjom charytatywnym lub bliskim, gdy nie są już potrzebne, a wciąż dobrze wyglądają.

Ekologiczne podejście do zakupów w dziedzinie mody reprezentuje trend zwany capsule wardrobe (z ang. „szafa kapsułowa”). Oznacza to planowanie garderoby zakładające kupowanie ubrań o uniwersalnych fasonach i kolorach, które są tylko uzupełniane o sezonowe dodatki. Dzięki temu można uzyskać spójny, elegancki i ponadczasowy styl, ograniczając zakupy w nieetycznych sieciówkach. Kupuje się mniej i rzadziej, a więc można postawić na bardziej jakościowe ubrania, które przeżyją kilka sezonów. Minimalizm w szafie i uniwersalne ubrania pozwalają też na szybsze i łatwiejsze łączenie ze sobą ubrań i wybieranie strojów o poranku.

By nie generować nowych śmieci i żyć zgodnie z less waste (zasadą ograniczenia marnowania), warto także częściej kupować z drugiej ręki, a więc zaglądać do:

Często w takich miejscach można znaleźć nawet całkiem nowe rzeczy, jeszcze z metką. Dobrze jest kupować w nich ubrania sezonowe, np. we wzory lub o fasonach, które szybko wyjdą z mody. Dzięki temu można mieć coś modnego, nie generując zysku nieetycznych sieciówek, nie produkując nowych śmieci i nie wydając zbyt dużej ilości pieniędzy. Przy odrobinie szczęścia można tam znaleźć również klasyczne, ponadczasowe elementy garderoby świetnej jakości.

O czym należy pamiętać, kupując w miejscach sprzedaży z drugiej ręki? Przede wszystkim zawsze dokładnie oglądaj ubrania i sprawdzaj, czy nie są uszkodzone. Jeśli zamierzasz przerabiać je w zakładzie krawieckim, postaraj się ocenić, czy jest to możliwe.

Pamiętaj też o tym, że jeśli dana rzecz znudzi ci się raz na zawsze, możesz puścić ją w dalszy obieg, np. oddając za darmo na grupach wymiany, przekazując do organizacji charytatywnej lub wyrzucając do kontenera PCK, skąd trafi do recyklingu lub do second handu.

Prozaiczna lista zakupów może pomóc ci w bardziej odpowiedzialnym kupowaniu. Warto planować wydatki przy codziennym wyjściu do sklepu, by nie kupować niepotrzebnych rzeczy, które przyciągnęły przypadkiem twój wzrok, ale również każdego miesiąca określać konkretny budżet zakupowy. To pozwoli uświadomić ci, ile tak naprawdę wydajesz na niepotrzebne rzeczy.

W sklepach bardzo często płacimy kartą. Kasjerzy pytają, czy potwierdzenie płatności jest nam niezbędne i zazwyczaj faktycznie nie jest. Najczęściej po zwykłych codziennych zakupach potwierdzenie ląduje od razu w koszu. Jeśli z jakichś względów nie jest niezbędne, warto po prostu go nie brać. Papier paragonowy nie jest bowiem proekologiczny. Nie podlega recyklingowi (wyrzuca się go do odpadów zmieszanych, nie papieru!), gdyż proces technologiczny przetwarzania papieru nie jest dostosowany do tego typu materiałów.